احکام نماز شب
امام صادق:
شَرَفُ الْمُؤْمِنِ صَلاتُهُ بِاللَّیْلِ، وَعِزُّهُ کَفُّ الاَذى عَنِ النّاسِ. (ترجمه: شرافت مؤمن به نماز شب اوست و عزّت و بزرگوارى او در خوددارى از آزار مردم)
الخصال ج۱، ص: ۶
1. برای نماز شب میتوان به نماز شَفْع و وَتر اکتفا کرد، بلکه هنگام تنگی وقت میتوان تنها به نماز وتر اکتفا نمود.
2. وقت نماز شب از نیمه شب شرعی تا فجر صادق است. و هنگام سحر از سایر مواقع بهتر (دارای فضیلت بیشتر) است و تمامی ثلث آخر شب سحر محسوب میشود. و افضل از آن خواندن نماز شب نزدیکیهای سحر خوانده شود.
3. جایز است انسان نماز شب را نشسته بخواند. ولی اگر میخواهد نشسته بخواند بهتر آن است که هر دو رکعت نشسته را یک رکعت ایستاده حساب کند.
4. مسافر و کسی که برای او سخت است نافله شب را بعد از نصف شب بخواند، میتواند آن را در اول شب بجا آورد.
5. خواندن سوره در رکعتهای نماز شب لازم نیست و میتواند فقط به خواندن سوره حمد اکتفا کند. (گرچه با سوره فضیلت بیشتری دارد) هم چنین قنوت در رکعتهای دوم مستحب است و میتواند بدون قنوت بخواند.
6. نماز وَتر یک رکعت است و میشود آن را بدون قنوت به جا آورد.
7. لازم نیست همه یازده رکعت را پشت سر هم بخواند و در چند نوبت خواندن بهتر است.
8. انجام کم و زیادهای اشتباهی در نماز مستحب، سجده سهو ندارد.
9. اگر مشغول نماز شب بود و هنگام اذان شد، اگر چهار رکعت از نماز شب را خوانده میتواند بقیه نماز شب را سبکتر بخواند و اگر هنوز چهار رکعت از نماز شب نخوانده، همان دو رکعتی را که شروع کرده تمام میکند و پس از آن دو رکعت نافله صبح را میخواند و سپس دو رکعت نماز صبح واجب را میخواند و پس از آن، باقیمانده نماز شب را قضا میکند.
قضای نماز شب بر تقدیم آن یعنی پیش از نیمه شب خواندن برتری دارد. بنابر این اگر میداند که قضای نماز شب از او فوت نخواهد شد قضا اولویت دارد.